Thế giới tương lai

Trích trong truyện ngắn Giấc mơ của một kẻ nực cười,  Fyodor Dostoevsky, 1877

Bỗng nhiên, tình cờ tôi thấy mình đang đứng ở một trái đất khác trong ánh nắng rạng rỡ của một ngày đẹp như trên thiên đường. Ôi chao, mọi thứ giống hệ như ở trái đất nhưng dường như chúng đang có lễ hội, mọi thứ tỏa ra niềm vui sướng hân hoan thần thánh. Biển êm đềm xanh biếc nhẹ nhàng vỗ sóng, ôm lấy bờ với tình yêu tha thiết và ý thức. Những cái cây cao và đẹp đứng đó nở tràn hoa, và tôi chắc chắn rằng vô số những chiếc lá của chúng đang đón chào tôi với những tiếng rì rào như những lời yêu thương. Bãi cỏ lấp lánh với những đóa hoa đang tỏa hương. Những chú chim nhỏ từng đàn đang bay trong không trung, và như chúng không sợ tôi, đậu xuống vai và tay tôi vui vẻ vỗ những chiếc cánh nhỏ vào tôi.

Và cuối cùng tôi cũng được nhìn thấy và biết đến con người của miền đất hạnh phúc đó. Họ tới chỗ tôi vây quanh và ngắm nhìn tôi. Những người con của mặt trời. Ôi, họ đẹp biết bao. Tôi chưa bao giờ thấy vẻ đẹp này ở con người trên trái đất. Có lẽ chỉ ở những đứa trẻ nhỏ mới có thể tìm thấy sự phản chiếu xa của vẻ đẹp đó. Đôi mắt họ lấp lánh ánh rạng rỡ. Khuôn mặt họ tỏa ra sự thông tuệ và ý thức dường như đã đạt đến mức bình yên nhờ đầy hiểu biết. Khuôn mặt họ rất vui vẻ, hân hoan, niềm vui trong sáng trẻ thơ thể hiện trong lời nói và giọng nói nơi họ.

Từ cái nhìn đầu tiên vào khuôn mặt họ, tôi như ngay lập tức hiểu được tất cả. Đây là một thế giới không bị vẩn đục bởi cái xấu, sống trên đó là những con người không làm điều xấu. Họ sống trong một thiên đường tương tự như nơi mà theo truyền thuyết của toàn nhân loại, ông cha ta đã sống trước khi sa vào tội lỗi, ngoại trừ một điều rằng cả thế giới đều là một và là Thiên đường. Những con người này cười vang vui vẻ bao quanh tôi và nâng niu tôi. Họ đưa tôi về nhà họ và mỗi người đều cố gắng trấn an tôi. Họ không hỏi han tôi nhưng tôi thấy dường như họ hiểu hết mọi thứ và họ cố gắng làm tiêu tan đi nhanh chóng nỗi đau khổ lộ trên nét mặt tôi.

Những cảm nhận về tình yêu của những con người trong sáng và đẹp đẽ này mãi mãi ở trong tôi và tôi cảm thấy rằng tình yêu của họ từ đó thậm chí đến giờ vẫn dành cho tôi. Chính tôi đã nhìn thấy họ, đã biết họ và tôi trở nên nhận thức rằng tôi yêu họ và tôi đau khổ vì họ.

Ngay lúc đó tôi hiểu rằng trong nhiều khía cạnh tôi không nên hoàn toàn hiểu họ. Điều này dường như không thể tin được, ví dụ rằng họ những người biết rất nhiều, không có khoa học của chúng ta. Nhưng sau đó tôi hiểu rằng kiến thức của họ được mở rộng và khác với những khám phá khác với trái đất của chúng ta, và khao khác của họ cũng hoàn toàn khác biệt. Họ không có những ham muốn và họ rất bình thản. Họ không khao khát kiến thức cuộc sống như chúng ta cố gắng hiểu nó vì cuộc sống của họ đầy đủ, viên mãn. Tuy nhiên, kiến thức của họ sâu sắc hơn và cao hơn kiến thức của nền khoa học chúng ta. Kể từ khi những thế hệ sau tìm cách giải thích cuộc sống là gì, bản thân khoa học đã tìm cách nhận thức nó để dạy người khác sống thế nào, thì những con người này lại biết sống như thế nào thậm chí không cần đến khoa học, điều này thì tôi hiểu. Tôi không thể thiểu được kiến thức của họ. Họ chỉ cho tôi những cái cây còn tôi không hiểu được giới hạn của tình yêu mà họ dành cho chúng, như thể họ đang trò chuyện với những người thân của mình. Và bạn biết không, có lẽ tôi không nhầm khi nói rằng họ đã trò chuyện với chúng. Vâng, họ đã phát hiện ra ngôn ngữ của chúng và tôi chắc rằng những cái cây cũng hiểu họ.

Cũng theo cách đó họ nhìn thế giới tự nhiên, những con vật sống hòa bình với họ và không bao giờ tấn công họ, chúng yêu quí những con người ấy, họ đã chinh phục chúng bằng tình yêu thương. Họ chỉ về những vì sao và nói với tôi điều gì đó mà tôi không hiểu được, nhưng tôi chắc rằng họ giao tiếp với những vì tinh tú theo một cách nào đó, không chỉ qua ý nghĩ mà còn qua một đường truyền sống động…

Họ rất hoạt bát vui vẻ như những đứa trẻ. Họ dạo chơi trong những khu rừng nhỏ tuyệt đẹp, hát những bài hát đáng yêu, họ sống dựa vào những thực phẩm nhẹ nhàng, hoa trái từ cây của họ, mật ong từ trong rừng và sữa từ những loài vật yêu quí họ. Họ lao động nhưng ít mà nhẹ nhàng để có thức ăn và quần áo. Họ được phú cho tình yêu và trẻ con được sinh ra, nhưng chưa bao giờ tôi thấy họ có những ham muốn nhục dục tội ác, thứ mà tác động đến tất cả mọi người trên trái đất và là nguồn gốc của tất cả mọi tội lỗi loài người. Họ vui mừng đón những đứa trẻ mới sinh ra như những người tham gia vào thế giới hạnh phúc ấy. Họ không bao giờ cãi nhau và không hề có sự ghen tỵ giữa họ, và thậm chí không hiểu những thứ đó nghĩa là gì. Những đứa con của họ đều là con chung bởi chúng tạo nên một gia đình. Không có bệnh tật cho dù có cái chết. Tuy nhiên, những người già qua đời một cách nhẹ nhàng như đi vào giấc ngủ, xung quanh là mọi người nói lời tạm biệt họ, cầu phước cho họ để họ ra đi với nụ cười thanh thản, rồi xuất thần nhưng là trạng thái xuất thần điềm tĩnh và trong thiền định. Họ có thể hình dung rằng họ sẽ vẫn tiếp tục liên hệ được với người chết thậm chí lâu sau khi họ chết và mối liên lạc trần tục của họ không thể bị ngăn cách bởi cái chết.

Họ rất tin một cách không thể giải thích được vào cuộc sống vĩnh hằng đến nỗi không cần đặt câu hỏi về nó. Họ không có đền thờ nhưng trong họ có sự liên hệ hợp nhất, thường hằng với toàn bộ vũ trụ. Họ không có tín ngưỡng, mà có hiểu biết chắc chắn rằng khi niềm vui trần thế của họ đã đạt đến giới hạn của bản chất trần thế, thì họ sẽ có được một mối liên hệ viên mãn vĩ đại với cả vũ trụ, về cả sự sống lẫn cái chết. Họ mong chờ khoảnh khắc đó với niềm sướng vui không vội vã, không đau khổ mà thuận theo tự nhiên, và có vẻ như họ đã dự cảm được từ trước giờ phút đó trong trái tim mình và họ nói điều đó với nhau.

Vào buổi tối, trước khi đi ngủ, họ thích hát đồng ca. Trong những bài hát này họ thể hiện những tình cảm cho một ngày vừa qua, ca ngợi nó và tạm biệt nó. Họ ca ngợi tự nhiên, trái đất và biển cả núi rừng. Họ thích sáng tác ra những ca khúc về nhau. Họ khen ngợi nhau như những đưa trẻ. Đó là những bài hát giản dị nhất nhưng chúng xuất phát từ trái tim và đi đến trái tim. Và không chỉ trong các ca khúc mà dường như là họ yêu mến nhau trong suốt cả cuộc đời. Đó là một niềm say mê chung, hoàn chỉnh và rộng khắp.

(nhóm dịch Hearts and Souls)